چکیده مهمترین بخش مقاله است. در بسیاری از سایت ها، فقط چکیده است که به همراه عنوان مقاله و کلیدواژه نمایش داده می شود. به همین جهت باید بیشترین وقت را روی چکیده بگذارید و بیشترین دقت را در نوشتن چکیده به خرج دهید و چکیده را به زیباترین و
دقیق ترین وجه بنویسید.
چکیده اجزای زیادی دارد، و در مقالات علمی پژوهشی باید متشکل از : بیان مساله، ضرورت ، هدف و … باشد. در نحوه چینش آن اجزاء اختلاف نظر وجود دارد، اما در وجود این اجزاء در چکیده اختلافی دیده نمی شود. در میان این اجزاء سه جزء آن رکن هستند، و در چکیده مقاله تمرینی می توان به این سه رکن اکتفا کرد. این سه رکن عباتند از: خلاصه بیان مساله، خلاصه ضرورت و خلاصه نتیجه. اگر همین سه مطلب را کنار هم قرار دهید، می توانید یک چکیده خوب داشته باشید.
شما در نوشتن چکیده مشکل چندانی نخواهید داشت. چرا که بیان مساله و ضرورت را هنگام تدوین طرح تحقیق آماده کرده اید. همچنین از آنجا که صفحه اول مقاله، آخرین بخش مقاله است که نوشته می شود، یعنی شما، حتی پس از نوشتن نتیجه، چکیده را می نویسید، پس برای نوشتن خلاصه نتیجه نیز کار ساده ای در پیش دارید.
فقط یادتان باشد هنگام نوشتن بیان مساله، ضرورت و نتیجه در چکیده، از عبارت تکراری استفاده نکنید، یعنی مقدمه و نتیجه مقاله را در چکیده کپی نکنید. سعی کنید به زبان دیگری مفهوم بیان مساله ، ضرورت و نتیجه را در چکیده بنویسید. برای اینکه، برای تکرار کردن بیان مساله و ضرورت در چکیده اذیت نشوید، پیشنهاد میکنم در طول مسیر پژوهش، در یک فرصت مناسب بدون اینکه به بیان مساله و ضرورتی که اول پژوهش نگاشته اید مراجعه کنید، یک بیان مساله و ضرورت جدید بنویسید. این بیان مساله و ضرورت، هر چند از لحاظ مفهومی با بیان مساله و ضرورت طرح نامه شما یکی است اما تجربه نشان داده که عبارت آن ها یکی نخواهد بود.
معروف است که می گویند که مقدار چکیده باید بین 150 تا 250 کلمه باشد. شما هم سعی کنید که از این مقدار تجاوز نکنید.
آموزش پژوهش تمرینی/ محمد صادق فاضل