چكيده:

از جمله مباحث مهم در قرآن تزکیه نفس است. تزکیه نفس همان تزکیه روح انسان از هر گونه گناه و آلودگی به همراه رشد و نمو است. خداوند در قرآن کریم تطهیر نفوس و تهذیب نفس را به عنوان نخستین و مهم ترین دعوت همه ی پیامبران معرفی می کند و اگر هر انسانی همراه با فراگیری علم به علوم معنوی هم توجه کند، می تواند با انجام وظایف خود در محیط خانواده و اجتماع انسان های عالم و پاکی را پرورش دهد، در این صورت جامعه نیز مصون از هر گونه آلودگی می شود. پی بردن به این که تزکیه ی نفس با توجه به آیات قرآن و روایات چیست می تواند راهگشای سعادت مندی انسان ها و بهره مندی از هدایت قرآن باشد. در این پژوهش روش تحقیق کتابخانه ای است و مطالب به شیوه ی توصیفی و تحلیلی عرضه می گردد و مشخص شد که تزکیه ی نفس نیازمند معرفت نفس است، پس انسان باید خود را بشناسد و هنگامی که به اطراف خود نظر می کند موجودی برتر از خود نمی بیند از این رو معرفت نفس را راهی جز به سوی شناخت پروردگار خویش نمی یابد، سپس با معرفت به مراحل  تزکیه، به حرکت و تکاپو می افتد و مقصد برایش روشن می گردد و به قصد تقرب خداوند به عوامل موثر بر تزکیه ی نفس می پردازد و با شناخت موانع هر چه بهتر و بیشتر در راه مبارزه ی با نفس و تزکیه ی خود گام بر می دارد. زیرا شناخت موانع انسان را در جلوگیری از انحراف یاری می رساند و انسان با آگاهی نسبت به آن ها می تواند در مسیر سعادت قرار گیرد و تا زمانی که صفحه ی نفس از تعلقات مادی و دنیوی و نیز معاصی پاک نگردد و به تربیت صحیح برای پذیرش فیوضات الهی آراسته نشود به درجه ی عبودیت و رستگاری و مقام قرب الهی نخواهد رسید زیرا با آلودگی نفس نور فطرت بی فروغ می گردد و شخص آلوده در دنیا اسیر شهوات و در آخرت دچار عذاب خواهد شد.

واژگان کلیدی: تزکیه، تهذیب، نفس، رذائل، موانع، عوامل .

پدید آورنده: زهرا داوودی

تاریخ دفاع: 1392/9/14