چکیده

مقاله پیش­رو با عنوان «سیره امیرالمومنین علیه السلام در برخورد با مخالفان» می­باشد. نحوه برخورد با مخالفان حکومت همواره یکی از مهم­ترین دغدغه های زمامداران بوده­ است.  معمولاً حکومت ها تنها راه چاره را در نابودی مخالفان خود می­دانند اما در نظام سیاسی حضرت علی علیه السلام جایگاه مخالفان با اندیشه رایج سیاسی بسیار متفاوت بوده است؛ لذا تحقیق حاضر با روش کتابخانه­ای، توصیفی-تحلیلی و به صورت کاربردی به دنبال پاسخ به این پرسش که سیره امام علی علیه السلام در برخورد با مخالفان به چه صورت بوده است؟ به این نتیجه رسید که امام علی علیه السلام در دوره حکومت خود هنگام مواجهه با مخالفان که هر کدام وابسته به گروه و طیف خاصی بودند شیوه­ های مختلفی را به کار می­گرفتند. به طور کلی می­توان این شیوه­ها به سه دسته گفتگو با مخالفان، مدارا کردن، قاطع برخورد کردن  و حصر و طرد سیاسی تقسیم نمود. حضرت همواره در برخورد با  مخالفان به دو اصل اخلاق مداری و عدم دستگیری مخالفان قبل از اظهار مخالفت تمسک می­کردند. ایشان بر این اعتقاد بودند که ابتدا با سیاستِ مناظره و مدارا، باید سعی در هدایت و از بین بردن جهل و نادانی مخالفان داشت بطوری که زمینه‌های انحراف افرادی که به علت  ناآگاهی و بی خبری تحت تأثیر افکار دیگران قرار گرفته‌اند از بین برود؛ به همین دلیل حضرت تا وقتی که مخالفان به صورت علنی قیام نمی­کردند با کمال بزرگواری با آنها برخورد می­کردند.

کلمات کلیدی: امام علی علیه السلام، سیره، مخالفان